جراحی پروتز لب چیست؟
جراحی پروتز لب روشی است که طی آن یک ایمپلنت نرم، انعطاف‌پذیر و زیست‌سازگار در داخل لب‌ها قرار داده می‌شود تا حجم، تقارن و شکل لب‌ها به‌صورت پایدار و نزدیک به حالت طبیعی افزایش یابد. برخلاف فیلرهای تزریقی که هر ۶ تا ۱۲ ماه نیاز به تمدید دارند، پروتز لب نتیجه‌ای طولانی‌مدت یا شبه‌دائمی ایجاد می‌کند و در صورت نیاز قابل خارج کردن است. این روش برای افرادی مناسب است که می‌خواهند بارها تزریق انجام ندهند و به دنبال راه‌حلی با ماندگاری بالا هستند.
چرا افراد به سراغ پروتز لب می‌روند؟
افزایش دائمی یا بلندمدت حجم لب بدون تزریق مکرر. ایجاد تقارن در لب‌های نامتقارن یا نازک. ارتقای تناسب اجزای صورت و بهبود اعتمادبه‌نفس. گزینه‌ای مناسب برای کسانی که از فیلرهای مکرر خسته شده‌اند یا نسبت به آن‌ها واکنش مناسب ندارند.
انواع متریال پروتز لب
سیلیکون نرم (مانند پروتزهای رایج امروزی): متداول‌ترین نوع؛ نرم، انعطاف‌پذیر و طراحی‌شده با اندازه‌های مختلف برای تناسب بهتر با لب. قابل خارج کردن در صورت نارضایتی یا بروز عارضه. ePTFE (پلی‌تترافلوئورواتیلن توسعه‌یافته): ماده‌ای زیست‌سازگار که اجازه رشد بافت درون ساختار آن را می‌دهد و می‌تواند پایداری قرارگیری را افزایش دهد. گزینه‌های جایگزین بافتی مانند پیوند چربی یا بافت نرم نیز وجود دارند که نتایج طبیعی و ماندگاری چندساله دارند، اما میزان جذب چربی در آن‌ها متغیر است.
پروتز لب در مقایسه با سایر روش‌های حجم‌دهی
فیلرهای اسید هیالورونیک، کم‌تهاجم و تزریقی هستند و ماندگاری آن‌ها بین ۶ تا ۱۲ ماه است. این فیلرها در صورت نیاز با آنزیم قابل حل‌اند و برای تست اولیه حجم گزینه خوبی محسوب می‌شوند. پیوند چربی، با برداشت چربی از بدن همراه است، چند سال ماندگار است اما مقدار جذب آن متغیر است. لیفت لب، جراحی موضعی و ساختاری است که نتیجه‌ای دائمی دارد و برای کوتاه‌کردن فاصله لب تا بینی به‌کار می‌رود. پروتز لب با جراحی کوتاه انجام می‌شود، ماندگاری بلندمدت دارد و در صورت نیاز قابل تعویض یا خارج کردن است.
کاندیدای مناسب پروتز لب چه کسی است؟
افرادی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند، بیماری مزمن کنترل‌نشده ندارند، سیگار نمی‌کشند یا حاضر به ترک موقت آن هستند، عفونت فعال دهانی (مثل تبخال) ندارند، بافت لب کافی برای پوشاندن پروتز دارند و انتظارات واقع‌بینانه از نتیجه عمل دارند، کاندید مناسبی برای انجام این جراحی هستند.
مراحل جراحی پروتز لب (گام‌به‌گام)
در مرحله اول مشاوره و ارزیابی انجام می‌شود؛ اندازه لب، تقارن، ضخامت بافت و اهداف زیبایی بیمار بررسی می‌شود و اندازه مناسب ایمپلنت انتخاب می‌گردد. سپس در مرحله آماده‌سازی، توصیه می‌شود مصرف سیگار و داروهای رقیق‌کننده خون و مکمل‌ها برای مدتی قطع شود. در روز عمل، معمولاً از بی‌حسی موضعی با آرام‌بخش استفاده می‌شود. جراح برش‌های کوچکی در گوشه‌های دهان ایجاد می‌کند و از طریق آن کانالی در لب می‌سازد تا ایمپلنت را در جای خود قرار دهد. پس از تثبیت ایمپلنت و اطمینان از تقارن، برش‌ها با بخیه ظریف بسته می‌شوند و بیمار با توصیه‌های مراقبتی مرخص می‌شود.
طول عمل و دوره نقاهت
مدت جراحی معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است و بسته به اینکه یک یا هر دو لب عمل شوند، ممکن است متفاوت باشد. تورم و کبودی خفیف در چند روز اول طبیعی است. بیشتر افراد طی یک هفته به فعالیت‌های سبک روزمره بازمی‌گردند. کاهش کامل تورم ممکن است چند هفته طول بکشد و بافت ایمپلنت نیز طی ماه‌های ابتدایی نرم‌تر و طبیعی‌تر می‌شود.
مراقبت‌های پس از جراحی
استفاده از کمپرس سرد در ۴۸ ساعت اول برای کاهش تورم بسیار مفید است. در چند شب اول بهتر است سر بالا نگه داشته شود. بیمار باید از کشیدن یا فشار دادن لب‌ها خودداری کرده و از خوردن غذاهای داغ یا تند پرهیز کند. داروهای تجویزشده مانند آنتی‌بیوتیک و مسکن باید طبق دستور مصرف شود. مراجعه بعدی برای معاینه و بررسی موقعیت ایمپلنت و در صورت لزوم کشیدن بخیه ضروری است.
نتایج و ماندگاری
ایمپلنت‌های لب برای ماندگاری بلندمدت طراحی شده‌اند و برخلاف فیلرها نیاز به تمدید ندارند. در صورت نارضایتی یا بروز مشکل، امکان خارج کردن یا تعویض پروتز وجود دارد. این انعطاف‌پذیری یکی از مزایای مهم این روش است. همچنین از نظر اقتصادی، به‌دلیل عدم نیاز به تزریق‌های مکرر، در بلندمدت مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهد بود.
مزایا
افزایش حجم یکنواخت و دائمی لب‌ها، انتخاب دقیق سایز (نرم، متوسط، پرحجم)، تنها یک‌بار جراحی، امکان خارج کردن در صورت نیاز، بهبود فرم و تقارن لب و چهره، از جمله مهم‌ترین مزایای پروتز لب هستند.
محدودیت‌ها و عوارض احتمالی
در برخی موارد ممکن است بیمار با عوارضی مانند تورم، کبودی، بی‌حسی موقت، جابه‌جایی یا بیرون‌زدگی پروتز، احساس سفتی یا لمس شدن لبه ایمپلنت (به‌ویژه در لب‌های خیلی نازک) یا اسکار داخلی مواجه شود. عفونت نیز در موارد نادر ممکن است رخ دهد که با دارو قابل کنترل است. رعایت کامل توصیه‌های پزشک و انتخاب جراح مجرب، احتمال بروز این موارد را به حداقل می‌رساند.
چه زمانی پروتز لب توصیه نمی‌شود؟
در افرادی که لب بسیار نازک دارند و بافت کافی برای پوشاندن ایمپلنت وجود ندارد، یا افرادی که انتظارات اغراق‌آمیز از حجم لب دارند، معمولاً روش‌هایی مانند فیلر تدریجی یا لیفت لب پیشنهاد می‌شود. همچنین در صورت وجود التهابات فعال یا زخم در ناحیه دهان، انجام این جراحی تا زمان بهبودی کامل به تعویق می‌افتد.
پرسش‌های متداول
پروتز لب دائمی است؟
بله، طراحی آن برای ماندگاری بلندمدت است، اما در صورت نیاز قابل خارج کردن یا تعویض است.
چه زمانی نتیجه نهایی را می‌بینم؟
تورم اولیه در یکی دو هفته کاهش می‌یابد و فرم نهایی لب‌ها معمولاً طی چند هفته تا چند ماه مشخص می‌شود.
اگر بعداً پشیمان شوم می‌توانم ایمپلنت را بردارم؟
بله، این جراحی برگشت‌پذیر است.
آیا پروتز لب خطرناک است؟
در صورت انتخاب جراح متخصص و رعایت مراقبت‌های پس از عمل، این روش بسیار ایمن و مطمئن است.
